پرسش:چه زمانی وقت افطار است؟ وقت پنهان شدن خورشید یا هنگام زوال سرخی افق مشرق؟

پاسخ:بسمه سبحانه : سرخی افق مشرق باید از دائره ی نصف النهار به سمت مغرب منتقل شود. و الله العالم.

پرسش:آیا در وقت افطار بهتر آن است که روزه دار افطار کند، یا ابتدا نماز بخواند؟

پاسخ:بسمه سبحانه؛ حکم این مساله در حالات مختلف، متفاوت است. اگر روزه دار شدیدا میل به افطار دارد، به گونه ای که خواندن نماز با خضوع و خشوع برایش مقدور نیست، ابتدا افطار کند؛ همچنین در صورتی که شخص مؤمن یا اشخاصی بر سر سفره افطار منتظر او هستند، باز هم افطار را بر نماز اول وقت مقدم بدارد. اما در این حالات، شایسته است که به تاخیر انداختن نماز تنها به مقدار ضرورت باشد. والله العالم

پرسش:آیا در وقت افطار بهتر آن است که روزه دار افطار کند، یا ابتدا نماز بخواند؟

پاسخ:بسمه سبحانه؛ حکم این مساله در حالات مختلف، متفاوت است. اگر روزه دار شدیدا میل به افطار دارد، به گونه ای که خواندن نماز با خضوع و خشوع برایش مقدور نیست، ابتدا افطار کند؛ همچنین در صورتی که شخص مؤمن یا اشخاصی بر سر سفره افطار منتظر او هستند، باز هم افطار را بر نماز اول وقت مقدم بدارد. اما در این حالات، شایسته است که به تاخیر انداختن نماز تنها به مقدار ضرورت باشد. والله العالم

پرسش:ما اکنون در اروپا و در کشور اسکاندیناوی زندگی می کنیم. در این کشور طول روزها نزدیک 21 ساعت است. به همین دلیل روزه داری طی این مدت طولانی، از نظر مادی و معنوی ما را دچار مشکل می کند. آیا ما می توانیم در ماه مبارک رمضان افطار کرده و در ماه های دیگر سال قضای آن را بجا آوریم؟ آیا جایز است به فتوای مراجعی عمل کنیم که در این حالت معتقد به روزه داری بر اساس اوقات شرعی شهر کربلا هستند؟

پاسخ:بسمه سبحانه. اگر مکلف امکان روزه داری در این کشورها در طول روز را ندارد، یا در ماه مبارک رمضان به مکان دیگری که شرایط طبیعی دارد، نقل مکان کند یا بعد از طلوع فجر مسافت شرعی را طی کند و افطار نماید و بازگردد. سپس این روزه را در زمانی که امکان روزه داری به شکل مطلوب وجود دارد، قضا نماید. والله العالم.

پرسش:دیشب از خواب بیدار شدم و آب نوشیدم و اندکی حلوا خوردم. افزون بر این به همسرم هم آب دادم و او نیز نوشید. تصور می کردم که همچنان در وقت افطار شبانه هستیم ولی بعد از آن به ساعت نگاه کردم و دیدم که ساعت چهار صبح است یعنی اذان صبح تمام شده و زمان روزه گرفتن است. آیا من و همسرم افطار کنیم یا روزه این روز از ماه مبارک را ادامه دهیم؟

پاسخ:بسمه سبحانه. آن چه که انجام داده اید حرام بوده است. قبل از آشامیدن آب یا خوردن چیزی باید جستجو می کردید. در این حالت شما و همسرتان باید قضای آن روز را بجا آورید و کفاره به عهده شما نیست. والله العالم.

پرسش:در ماه مبارک رمضان کدامیک مقدم است خواندن نماز یا افطار کردن؟

پاسخ:بسمه سبحانه. مستحب است که نماز بر افطار مقدم شود. بله اگر کسی بر سر سفره غذا منتظر شما باشد یا خود انسان مجبور به ادای نماز باشد و با او برای ادای نماز و خوردن افطار مخالفتی شود بهتر است که افطار مقدم شود. والله العالم.

پرسش:من شیعه هستم و با مردی سنی ازدواج کرده ام. ما شیعیان در پاکستان بر اساس احکام شیعیان روزه می گیریم و افطار می کنیم اما همسر من و برادرانش بر اساس فتوای مفتیان محلی عمل می کنند. بر همین اساس ممکن است یک یا بیش از یک روز بین ما اختلاف وجود داشته باشد. برای جلوگیری از این شرایط چه کاری انجام دهم؟

پاسخ:بسمه سبحانه. دخترم! سعی کن وقت افطار خودت را به کاری مشغول و از روزه ات محافظت نمایی. همچنان باید بدانی هنگامی که برای شیعیان حلول ماه مبارک رمضان محرز شد برای شما هم روزه واجب می شود. اگر همسر تو یک روز قبل از آن روزه گرفت تو هم روزة مستحبی بگیر. جایز نیست تا زمانی که رؤیت هلال عید نزد شیعه اثبات نشده است، روزه ات را افطار کنی مگر این که مجبور به این کار شوی و خداوند آگاه است که تو مجبور به این کار شده ای. قضای آن روز بر تو واجب است. خداوند به تو در راه حفظ دینت کمک کند. والله العالم وهو الموفق والمسدد.

پرسش:اگر کسی در طلوع فجر شک کند و سپس چیزی بخورد بعد از آن متوجه شود که فجر طلوع کرده است. آیا روزه آن روز او صحیح است؟ اگر: اولا: خودش خارج شود و فجر را جستجو کند ثانیا: شخص مورد وثوقی را موظف به انجام این کار کند یا به حجت شرعی در جستجوی طلوع فجر اعتماد کند.

پاسخ:بسمه سبحانه. در حالت اول تکلیفی بر گردن او نیست؛ اما در حالت دوم فقط باید قضای روزه را بجا آورد. والله العالم.

پرسش:سؤال من از شما درباره امساک و اهمیت آن است. منظور من از امساک در روزة ماه رمضان زماین است که می گویند واجب است ده دقیقه قبل از اذان امساک کنیم. اهمیت این دقایق و اهمیت امساک به این معنا چیست؟

پاسخ:بسمه سبحانه. فرزندم! تعیین دقیق وقت شروع روزه برای هر مکان بسیار دشوار است؛ زیرا زمین به دور خود می چرخد و در هر لحظه در هر مکان رویارویی بین زمین وخورشید وجود دارد. جدول های اوقات شرعی که متخصصان تهیه می کنند، معمولا مربوط به یک استان خاص است. پر واضح است که لحظه امساک در دورترین نقطه شرقی این استان با وقت امساک در دورترین نقطة غربی همان استان با هم متفاوت هستند. بنابراین، به دلیل حرکت زمین، حکم امساک در هر منطقه و هر وجب از یک استان فرق می کند. بر همین اساس متخصصانی که مسؤولیت صدور جدول اوقات شرعی را دارند، زمانی را تعیین می کنند که همه ساکنان استان بتوانند در یک زمان واحد دست به امساک بزنند. در بیشتر مواقع ده دقیقه را بین وقت امساک برای همه ساکنان استان در نظر می گیرند تا همه قبل از طلوع فجر صادق امساک کرده و پس از ده دقیقه یا بیشتر –در صورتی که یک استان وسعت زیادی داشته باشد که بسیار نادر است- نماز صبح را ادا کنند. هدف از تعیین این زمان این است که مکلف نماز خود را بعد از وارد شدن در وقت ادا کند نه قبل از آن. امیدواریم، حکمت ده دقیقه برای شما واضح و آشکار شده باشد. به هیچ وجه با این تصور که شما در شرق استان یا غرب آن هستید، این ده دقیقه را نادیده نگیرید تا در زمانی که پشیمانی سودی ندارد، پشیمان نشوید. والله العالم.

پرسش:ما از ساکنان شهر اومیو در سوئد هستیم. در این منطقه هیچ نشانه ای از خیط اسود و ابیض برای تعیین وقت نماز وجود ندارد. برخی از مؤمنان این شهر تمایل به گرفتن روزه دارند و نیازمند فتوا در این مورد هستند. خواهشمندیم که جدولی برای تعیین زمان نماز و روزه در ماه مبارک رمضان تهیه شود که الگویی برای دیگر مناطق جهان نیز باشد.

پاسخ:بسمه سبحانه. روزه گرفتن از خیط ابیض تا خیط اسود واجب است و ارتباطی با تعداد ساعات ندارد. اما واجب است که شب که با تاریکی مطلق همراه است در فاصلة زمانی بین استیلای تاریکی و بین فجر صادق که مبدأ وجوب امساک است محرز شود. اگر چنین امکانی در منطقه ای وجود نداشته باشد، مکلف باید در ماه رمضان به مکان دیگری که شرایط طبیعی دارد نقل مکان کند یا پس از زدن سپیده مسافت شرعی را طی و افطار کند و بازگردد و قضای این روزه را در زمانی بجا آورد که امکان روزه داری به نحو مطلوب وجود دارد. والله العالم.