پرسش:آیا حج بعد از هجرت تشریع شد؟

پاسخ:بسمه سبحانه: حج از زمان ساخت خانه کعبه توسط حضرت ابراهیم علیه السلام با این آیه کریمه تشریع شد: (وَأَذِّن فِي النَّاسِ بِالْحَجِّ يَأْتُوكَ رِجَالاً وَعَلَى كُلِّ ضَامِرٍ يَأْتِينَ مِن كُلِّ فَجٍّ عَمِيقٍ). والله الهادی

پرسش:آیا می توان به آیه شریفه (فَاسْعَوْا إِلَى ذِكْرِ اللَّهِ وَذَرُوا الْبَيْعَ...) برای قاعده: امر به شیء اقتضای نهی از ضد خاص آن است با این اعتبار که "بیع" ضد خاص برای امر به "سعی" است؟

پاسخ:بسمه سبحانه. این آیه تنها بیع را به صراحت و غیر از بیع را برای وحدت اثر مترتب بر انشغال به هرکاری غیر از نماز یا غیر از یاد خدا در جمعه منع می کند. مورد خاص آیه آن است که باید به شنیدن خطبه در روز جمعه رفت. پس استدلال به این آیه برای قاعده "امر به شیء اقتضای نهی از ضد آن است" مطلقا غیر واضح و غیر آشکار است. والله الهادی

پرسش:آیا بحار الأنوار تجمیع چند کتاب حدیثی در یک کتاب واحد است؟ یا در آن ویژگی دیگری وجود دارد که به حساب علامه مجلسی گذاشته می شود؟

پاسخ:بسمه سبحانه: مرحوم علامه مجلسی تلاش کرد در ثبت و ضبط اموری که کتاب برای توضیح آن تألیف شده، روایات را از منابع شیعی ای که به دست او رسیده بود استخراج کند. والله العالم.

پرسش:آیا منظور از شک در فقه همان چیزی است که در منطق گفته می شود؟ یا شامل ظن و وهم هم می شود؟

پاسخ:بسمه سبحانه: منظور از آن خصوص متساوی الطرفین است. والله الهادی

پرسش:آیا به اعتقاد شیعه هر آنچه در نهج البلاغه وجود دارد کاملا صحیح است؟

پاسخ:بسمه سبحانه نهج البلاغه (اعم از خطبه ها، نامه ها و حکمت ها) یکی از نعمت های الاهی است که خداوند سبحان به مؤمنین ارزانی داشته است. این کتاب بهترین کتاب و رساترین سخن پس از سخن خداوند سبحان است. اما از نظر استنباط احکام مانند سایر منابع فقهی است که بسته به مبانی اصولی و فقهی ممکن است نزد یک فقیه قابل استنباط باشد و نزد فقیه دیگری غیر قابل استنباط. و الله الهادي وهو العالم

پرسش:واضع علم فقه چه کسی است؟ آیا خداوند متعال است؟

پاسخ:بسمه سبحانه مقصودت از علم فقه چیست ای فرزندم؟ اگر مقصودت انشاء نمودن شرایع و عمل به اصول و فروع است که این از خداوند سبحان است و در برخی موارد از خداوند به پیامبر (ص) و امام (ع) واگذار شده است. و اگر قصدت بیان احکام است که این وظیفه پیامبر (ص) و امام(ع) است و همه کسانی که احکام را یادگرفته اند در زمانی که شرائط مناسب فراهم شود. و اگر مقصودت اجتهاد – معنای اصطلاحی برای فقه- است که این وظیفه ی هرکسی است که بر آن قادر باشد به نحو وجوب عینی یا کفائی و به این معنا اشاره دارد این قول که (من لم یتفقه فی الدین فهو أعرابی) (هرکس در دین فقیه نگردد پس همانا او اعرابی است) به این معنا که جاهلیت را پیروی می کند و شایسته نیست که میان عرب و اعرابی خلط صورت گیرد و منظور من از اعرابی آن چیزی است که در گفته خداوند سبحان است (الأَعْرَابُ أَشَدُّ كُفْراً وَنِفَاقاً وَأَجْدَرُ أَلاَّ يَعْلَمُواْ حُدُودَ مَا أَنزَلَ اللّهُ عَلَى رَسُولِهِ وَاللّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ) (بادیه‌نشینان عرب، کفر و نفاقشان شدیدتر است؛ و به ناآگاهی از حدود و احکامی که خدا بر پیامبرش نازل کرده، سزاوارترند؛ و خداوند دانا و حکیم است!) و الله الهادی

پرسش:معنای کلمه (قدس سره) که همراه علمای درگذشته بیان می شود چیست؟

پاسخ:بسمه سبحانه لفظ (السر) نامی از نام های روح است و کلمه (قدس) به معنای : خدا طاهر گرداند و عظیم گرداند است بنابراین معنای (قدس سره) این است که خداوند سبحان روح او را طاهرگرداند و به او برکت دهد و عزیزش گرداند. و الله العالم

پرسش:آیا خبر واحد در عقائد حجیت دارد؟

پاسخ:بسمه سبحانه بدان ای فرزندم که عقاید دو قسم است، قسم اول اموری است که از اصول دین به معنایی که شامل اسلام و تشیع است به شمار می آید و در این قسم بایستی خبر متواتر یا خبر واحد محفوف به قرائن مفید علم وجود داشته باشد. اما قسم دوم به عقیده مرتبط است لکن اختلاف در آن و انکار آن انسان را از تشیع خارج نمی سازد، که در آن خبر ثقه و خبر موثوق الصدور کفایت می کند. و الله الهادی

پرسش:کدام یک بدتر است بغی یا عدوان خصومت؟

پاسخ:بسمه سبحانه عداوت عملی قلبی است و بغی عمل به هدف تجاوز به حق دیگری است، بنابر این عداوت اساس بغی است پس درنتیجه بدتر و زشت تر از آن است، اگر عداوتی نباشد بغی صورت نمی پذیرفت. والله العالم

پرسش:آیا عبارت احتیاط مستحب یا احتیاط اولی که در رساله¬های عملیه ذکر شده است، با کلمه مستحب که یکی از تکالیف پنجگانه شرعی به شمار می¬رود، تفاوت دارد؟

پاسخ:بسمه سبحانه. بدون شک این دو عبارت تفاوت دارند؛ زیرا دلایل استحباب یک فعل برای فقیه کامل می شود و پس از آن، حکم به مستحب بودن آن فعل می دهد. گاهی دلایل فقیه برای وجوب یا استحباب یک فعل کامل نیست و برای وجوب یا عدم وجوب یک فعل با این ادله قانع نمی شود؛ بنابر این عبارت مذکور را می نویسد تا اگر ثابت شد که آن عمل در واقع پاداشی دارد زمینه را برای کسب پاداش توسط مکلف فراهم سازد. چنانچه ثابت نشد که این عمل پاداشی دارد، اگر مقلد از مرجع خود -که بر حسب موازین شرعی از او در این حکم تقلید کرده- اطاعت و پیروی کند، خداوند سبحان نیز به فضل خود پاداشی که مقلد با اطاعت از فتوای فقیه در پی کسب آن بوده را به وی خواهد داد (وَإِنَّ رَبَّكَ لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ). والله العالم